Nadciśnienie tętnicze, zwane również nadciśnieniem, to stan, w którym ciśnienie krwi w tętnicach jest stale podwyższone. Zgodnie z wytycznymi WHO, nadciśnienie stwierdza się, gdy ciśnienie skurczowe (górne) wynosi 140 mmHg lub więcej, a ciśnienie rozkurczowe (dolne) 90 mmHg lub więcej. Ta choroba jest często nazywana "cichym zabójcą", ponieważ wiele osób nie zdaje sobie sprawy z jej istnienia, dopóki nie wystąpią poważne powikłania zdrowotne, takie jak zawał serca, udar mózgu czy choroby nerek.
Przyczyny nadciśnienia mogą być różnorodne i złożone. Oto kilka najczęstszych:
redaktor hubert nadciśnienie- **Genetyka:** Jeśli w rodzinie występowało nadciśnienie, ryzyko jest wyższe.
- **Styl życia:** Nadmierne spożycie soli, brak aktywności fizycznej, otyłość, palenie tytoniu oraz nadużywanie alkoholu mogą przyczynić się do rozwoju nadciśnienia.
- **Wiek i płeć:** Z wiekiem ryzyko wzrasta, a po menopauzie kobiety są bardziej narażone na nadciśnienie niż mężczyźni.
- **Choroby współistniejące:** Cukrzyca, choroby nerek, tarczycy czy bezdech senny mogą prowadzić do nadciśnienia.
Diagnoza nadciśnienia zaczyna się od regularnego pomiaru ciśnienia krwi. W Polsce zaleca się, aby osoby po 40 roku życia miały sprawdzane ciśnienie co najmniej raz na 2 lata, a osoby z wyższym ryzykiem częściej. Podczas diagnozy lekarz może zalecić:
- **Ambulatoryjne monitorowanie ciśnienia krwi (ABPM):** Urządzenie monitoruje ciśnienie przez 24 godziny, co pozwala na ocenę fluktuacji ciśnienia w ciągu dnia.
- **Badania laboratoryjne:** Testy krwi i moczu, aby wykluczyć lub potwierdzić inne schorzenia, które mogą wpływać na ciśnienie.
- **EKG i echo serca:** Aby ocenić stan serca i ewentualne zmiany w jego funkcjonowaniu.
Leczenie nadciśnienia obejmuje zarówno zmiany stylu życia, jak i farmakoterapię:
- **Zmiany stylu życia:** Redukcja masy ciała, regularna aktywność fizyczna, ograniczenie spożycia soli, zdrowa dieta (np. dieta DASH), unikanie stresu, rzucenie palenia oraz ograniczenie alkoholu.
- **Leki:** Istnieje wiele grup leków obniżających ciśnienie, takich jak diuretyki, beta-blokery, inhibitory ACE, blokery kanału wapniowego i inne. Wybór leku zależy od współistniejących chorób, tolerancji pacjenta oraz efektów ubocznych.
Profilaktyka nadciśnienia polega głównie na prowadzeniu zdrowego stylu życia. Oto kilka wskazówek:
- **Zbilansowana dieta:** Bogata w owoce, warzywa, pełnoziarniste produkty, niskotłuszczowe nabiał, ryby, orzechy i nasiona.
- **Regularne ćwiczenia:** 30 minut aktywności fizycznej większość dni w tygodniu.
- **Monitorowanie ciśnienia:** Regularne pomiary ciśnienia krwi w domu mogą pomóc w jego kontroli.
- **Stres i relaksacja:** Techniki zarządzania stresem, takie jak joga czy medytacja, mogą być pomocne.
- **Regularne wizyty u lekarza:** Aby monitorować stan zdrowia i dostosowywać leczenie.
Nadciśnienie jest poważnym problemem zdrowotnym, który wymaga zarówno świadomości, jak i aktywnego zarządzania. Wprowadzenie zmian w stylu życia, regularne kontrole i odpowiednie leczenie mogą znacznie poprawić jakość życia i zmniejszyć ryzyko powikłań związanych z nadciśnieniem.